Karakal czyli ryś stepowy

Opis kota karakala.

Karakal, czyli ryś stepowy potocznie nazywany „czarne ucho” to kolejny drapieżny ssak z rodziny kotowatych.

Przeważnie występuje na Półwyspie Arabskim, w Afryce oraz Azji (Pakistan, Indie, Iran, Turkmenistan, Afganistan). Nie jest drapieżnikiem wybrednym, jeśli chodzi o tereny przez niego zamieszkiwane, ale najlepiej się czuje na półpustyniach tam można je spotkać najczęściej. Bardzo dobrze czują się w temperaturach umiarkowanych (poniżej 20 stopni Celsjusza). Półpustynne drzewa oraz krzewy zapewniają im schronienie podczas upałów, również są dobrą bazą wypadową do polowań na otwartej przestrzeni. Te drapieżniki także na terenach pustynnych, takich jak Sahara czują się dobrze. Tam swoje łowy zaczynają w nocy, a w ciągu dnia upały przesypiają w chłodnych kryjówkach. Jednak to Sawanna jest największym rajem dla karakali.

Bardzo gęsta trawa zdecydowanie ułatwia im łowy, a niższa temperatura tu panująca jest dla nich o wiele bardziej odpowiednia. Busz także zapewnia tym drapieżnym kotom duży zasób pożywienia. Nie mają również żadnego problemu z wspinaniem się po drzewach.

Para Karakali.

Karakale mają smukłe, chociaż bardzo umięśnione ciało i długie kończyny. Waga dorosłych samców waha się między 13 – 18 kg, samice ważą mniej około 12 kg. Ich długość wynosi od 60 do 90 cm, ogon karakala mierzy około 30 cm, a wysokość około 50 cm. Sierść karakala ma ubarwienie od jasno do ciemnobrązowego, choć czasem może być całkiem czarny, pod brzuchem kolor sierści jest jasny. Te drapieżniki nad oczami mają czarne plamy oraz białe wokół nosa i oczu. Także białe włosy ma na podbródku, a od kącika oka do nosa przebiega czarna linia. Jego uszy są długie, zakończone pędzelkami, które nie rosną tak jak to się dzieje u rysia, z tyłu są one czarne. Jego wydłużone uszy służą mu do lokalizowania ofiar i są one kontrolowane przez dwadzieścia różnych mięśni. Na stopach karakala między opuszkami wyrastają twarde włosy, które umożliwiają mu łatwiejsze poruszanie się po miękkim pustynnym piasku.

Jego pożywienie stanowią zwierzęta różnej wielkości ssaki, węże oraz płazy. Polują na swoje ofiary podkradając się na odległość do czterech metrów, a następnie bardzo szybko biegną i skacząc rzucają się na nią. Małym istotom przegryzają kark, a większym gardło. Posiadają niezwykłą umiejętność polowania na ptaki, właśnie dzięki swojej wyjątkowej skoczności potrafią skoczyć na wysokość aż trzech metrów. Karakal chwyta ptaki w locie. Jego futro stanowi świetny kamuflaż, dlatego może polować w każdych warunkach. Gdy karakal nie zje od razu całej zdobyczy to ją ukrywa.

Dorosłe drapieżniki niezwykle rzadko mieszkają w parach, z reguły są samotnikami. Rejon samic jest o wiele mniejszy niż samców, ale oczywiście wszystko zależy od dostępności do pożywienia. Samice także bardziej przywiązują się do swojego miejsca zamieszkania oraz są sporo aktywniejsze w obronie swojego rejonu niż samce. Samce uwielbiają wędrować, często ich rewir pokrywa się z rejonem innych samców. Tak samo jak inne koty też i karakale znaczą swój rejon przez rozpylanie moczu czy pozostawianie odchodów w widocznych miejscach. Karakale mogą się rozmnażać przez cały rok, ale do godów dochodzi dopiero, gdy teren jest prawidłowo zaopatrzony w pożywienie. Bardzo dobrze wtedy to stymuluje okres rui u samicy, który trwa około dwóch tygodni. Mocz samicy wtedy wydziela specyficzny zapach, który przyciąga potencjalnych partnerów. Samica przeważnie łączy się z kilkoma samcami. Czasem zdarza się, że samica wybiera tylko jednego samca i wtedy on zostaje przy niej przez cały czas trwania rui i pilnuje, aby żaden inny osobnik się do niej nie zbliżył.

Karakal inaczej zwany rysiem stepowym.

Ciąża u karakali trwa przeważnie od 68 do 80 dni. Ilość kociaków wydanych na świat jest bardzo uzależniona od panujących warunków. Na wolności przeważnie jest to do trzech kociaków, a w niewoli, gdy do pożywienia mają stały dostęp samica może wydać na świat nawet około sześciu kociąt. Prze mającym nadejść porodem samica przygotowuje sobie schronienie, może to być jaskinia, nora lub inne bezpieczne miejsce. Kocięta przychodzą na świat ślepe i całkowicie bezradne, ważą około 198 do 250 gram. Ich futerko przeważnie ma kolor od żółtego do czerwono – brązowego z czarnymi plamami. Są ślepe przez około dziesięć dni, a mleczaki wypadają im po około pięćdziesięciu dniach, a następnie pierwsze pojawiają się kły. Gdy małe skończą miesiąc samica przenosi je w nowe miejsce. Po około trzech miesiącach przechodzą już na stały pokarm. Przy matce zostają do pierwszego roku życia, wtedy to osiągają dojrzałość płciową.

Na wolności karakale żyją około dwunastu lat, a w niewoli nawet do siedemnastu lat. Te drapieżniki tak samo jak inne koty warczą, syczą i mruczą. Jeśli chodzi o stosunki tych drapieżnych kotów z człowiekiem to są one dosyć skomplikowane. Przede wszystkim, dlatego, że już życie karakala na wolności jest bardzo tajemnicze i niezbyt odkryte, na pewno też, dlatego, że potrafią się one bardzo dobrze kamuflować. Będąc w niewoli bardzo szybko i łatwo się oswajają i potrafią być wyjątkowo przyjazne. Futro karakali pod względem materialnym nie jest zbyt cenne dla ludzi, ale dosyć często się zdarza, że padają one ofiarą polowań przez hodowców zwierząt, którzy uważają te drapieżniki za szkodliwe, a dzieje się tak, dlatego, że mogą one polować również na mniejsze zwierzęta hodowlane.

W dawnych czasach oswojonych karakali używano do polowań. Prawdopodobnie pierwsi to zwierzę udomowili Chińczycy lub Egipcjanie, następnymi byli Hindusi, którzy ubierali karakala w strój przypominający gazelę. Kolejni, którzy przejęli tę sztukę byli Persowie i Mongołowie. Król Persji Cyrus II Wielki używał podczas swoich polowań tych drapieżników. Obecnie z karakalami poluje tylko jeden lud, który zamieszkuje południowy Tadżykistan.