TARAJ, KOT CĘTKOWANY

TARAJ, KOT CĘTKOWANY

W 1833 roku gatunek ten opisał Bennett, który dostrzegł w jego umaszczeniu i budowie ciała tak uderzające podobieństwo do cywety indyjskiej (Viverra zibetha, rodzina: łaszowate), że nadał mu nazwę naukową: Felis viverrinus.

Taraje występują w południowo-wschodniej Azji. Ich rozmieszczenie geograficzne charakteryzuje się brakiem ciągłości. Najdalej na zachód wysunięte izolowane populacje zamieszkują południe Pakistanu i być może południowo-zachodnie wybrzeże Indii. Dalszy, zwarty zasięg ciągnie się od doliny Gangesu i Brahmaputry po Półwysep Indochiński i Malajski. Zamieszkują również wyspy Cejlon, Sumatrę i Jawę. Istnieją też nie potwierdzone doniesienia o występowaniu tych kotów na Bali i Borneo. Na podstawie wyglądu zewnętrznego wyodrębniono tylko jeden podgatunek zamieszkujący Jawę, Prionailurus viverrinus rhizophoreus.

Długość tułowia wraz z głową wynosi 70-86 cm, długość ogona – 25-33 cm; wysokość 38-41 cm. Samce są znacznie większe od samic. Duże samce mogą ważyć 11-12 kg, a samice 6-7 kg.

Deseń na głowie jest taki sam jak u kota bengalskiego. U tarajów z rejonów południowych tło jest brązowawoszare, a u osobników z północy zasięgu szare z odcieniem żelazistym do srebrzystego. Deseń składa się z ciemnobrązowych cętek uszeregowanych we wzdłużne pasma i z 6-8 ciemnych prążków biegnących od czoła przez wierzch głowy i wzdłuż karku; zewnętrzna strona małych zaokrąglonych uszu jest czarna z białą plamą pośrodku. Budowa ciała jest zwięzła, nogi względnie krótkie, ogon krótszy niż połowa długości ciała. Głowa jest duża i wydłużona, oczy osadzone dość blisko siebie.

Choć taraje są ściśle związane ze środowiskiem i pokarmem wodnym, nie mają ku temu takich morfologicznych przystosowań jak koty kuse. Drugi, górny ząb przedtrzonowy, który u kotów kusych gra ważną rolę przy chwytaniu śliskiej zdobyczy, jest u tarajów słabo rozwinięty. Błony pławne między palcami przednich łap nie są bardziej rozwinięte niż na przykład u rysiów rudych. Podobnie jak u kotów kusych, ich pazury nie chowają się całkowicie z powodu słabo rozwiniętych pochewek.

Ciąża trwa 63-68 dni; w miocie rodzi się jedno do czworga młodych, które ważą około 170 g. Ssą przez mniej więcej 4 miesiące. Młode uzyskują samodzielność w wieku 10 miesięcy, ale nie wiadomo, kiedy dojrzewają płciowo. W niewoli żyją średnio 12 lat.

Chętnie łowioną zdobyczą, której taraje zawdzięczają swe nazwy w różnych językach, są ryby. Prócz nich jednak jadają także inne zwierzęta wodne, jak ślimaki przepółki (ampularie), skorupiaki, żaby, a także węże. Rzadziej polują na ptaki, gryzonie oraz młode jelenie aksis lub dziki. Odżywiają się też padliną dużych ssaków kopytnych, na przykład zabitych przez większe drapieżniki.

Taraje zamieszkują bagienne zarośla, namorzyny i dżungle w pobliżu rzek i wód stojących; na podgórzu Himalajów obserwowano je do wysokości 1500 m n.p.m.

O ich życiu w warunkach naturalnych (rozmnażaniu, strukturze socjalnej i wiekowej, terytorialności, długowieczności itd.) prawie nic nie wiadomo. Dane o wielkości terytoriów pochodzą tylko z Parku Narodowego Chitawan w Nepalu. Samice zajmowały tam rewiry o powierzchni 4-8 km2, a terytorium samca miało powierzchnię 22 km2. Prawdopodobnie mogą być aktywne o różnych porach doby. Chętnie brodzą na płyciznach, dobrze pływają, a nawet nurkują. Obserwowano taraje nurkujące w pościgu za rybami, a nawet podpływające pod wodą do ptaków wodnych. Najczęściej jednak chwytają ryby, wyciągając je z wody przednimi łapami lub zębami.

W niektórych miejscach taraje są dość pospolite, ale ponieważ ich występowanie jest związane ze środowiskiem wodnym, zamieszkiwany przez nie obszar jest w rzeczywistości dużo mniejszy, niż wynikałoby to z ich ogólnego zasięgu. Zarówno to, jak i rozbicie ich zasięgu na mniejsze, izolowane populacje z pewnością nie wpływa pozytywnie na trwałość gatunku. Ponadto ich wodne środowisko ulega ciągłym zmianom związanym z rozwojem rolnictwa, rybactwa śródlądowego, jest także zatruwane pestycydami. Poważnym zagrożeniem dla tego gatunku jest również ostatnio intensywne wycinanie lasów namorzynowych. Szorstkie futro tarajów nie odgrywa większej roli na międzynarodowym rynku futrzarskim, choć na przykład w Pakistanie używane bywa do pokrywania taboretów.