ŻBIK (SENSU LATO)
Zamieszkują one Europę, Afrykę i Azję. W najważniejszym, dziesiątym wydaniu (Editio decima, 1758) swojego podstawowego dzieła Systema naturae Karol Linneusz opisał żbika pod nazwą Felis catus, a więc tą samą, jaką oznacza się kota domowego. Linneusz, przeświadczony, że gatunek udomowiony jest bezpośrednim potomkiem żbika, zamieścił w swoim dziele opis pręgowanego kota domowego, być może własnego (w jego ojczyźnie, Szwecji, nie było żbików).
W niewiele lat później (1775) niemiecki przyrodnik Schreber, który w swym kraju miał okazję widzieć żbika, nadał mu najpierw nazwę naukową Felis catus Linn. ferus, a po roku już właściwą i do dziś używaną Felis silvestris. Uznała ją znaczna większość zoologów, choć niektórzy preferowali nazwę Felis ferus.
W miarę upływu czasu do muzeów europejskich i amerykańskich nadsyłano coraz więcej upolowanych okazów żbików („dzikich kotów”) również z Azji i Afryki. Oprócz wcześniej już opisanego kota nubijskiego (Felis lybica) z Egiptu, na podstawie tych materiałów opisano takie gatunki, jak Felis ocreata z Abisynii, Felis caffer z Przylądka Dobrej Nadziei, Felis ornata z Indii, Felis caudatus z azjatyckiej części Rosji i wiele innych. Liczne z tych nowo ustanowionych gatunków okazały się wszakże tak blisko spokrewnione z leśnym żbikiem europejskim, że właściwie brak podstaw do ich wyodrębnienia. W taksonomii tych kotów powstał więc chaos. Aby ją uporządkować, R.l. Pocock z Muzeum Brytyjskiego ogłosił w 1951 roku pracę Catalogue of the Cenus Felis, gdzie opisał żbika (Felis silvestris) jako gatunek z czterdziestoma podgatunkami. I tak uznany ostatecznie za właściwego przodka kotów domowych, kot nubijski otrzymał w tym dziele naukową nazwę Felis silvestris lybica. Podobnie oznaczone zostały inne przed chwilą wspomniane gatunki, zdegradowane do kategorii lokalnych podgatunków.
Z kolei monachijski specjalista T. Haltenorth zredukował liczbę podgatunków żbika do dwudziestu jeden.
Obecnie, według oficjalnie przyjętej przez IUCN klasyfikacji, żbiki (Felis silvestris) dzieli się na trzy podstawowe grupy: Felis silvestris grupa sihestris (żbik europejski), Felis silvestris grupa lybica (kot nubijski) i Felis sihestris grupa ornata (kot stepowy).
Staropolska nazwa żbika brzmiała zdeb (obecnie nazwa ta jest rzadko używanym synonimem ostronosa – amerykańskiego ssaka z rodziny szopów). Jedną z form tej dawnej nazwy był zdbik. Później pierwsza litera została zmieniona na „ż”, a wymowa i pisownia zostały uproszczone.