Żbik – Felis silvestris

Żbik – Felis silvestris

Kotowate mają wypukłą czaszkę, zaznaczone łuki brwiowe, krótki i zaokrąglony pysk tak, że głowa ich wygląda na całkowicie okrągłą. Jako nocni łowcy mają doskonały wzrok i słuch, ale węch słabo rozwinięty. Wsuwane pazury służą do chwytania zdobyczy i wspinania się na drzewa.

Dawniej żbik bytował w ciągłej strefie obejmującej całą Eurazję od Wysp Brytyjskich do Azji Środkowej i północy Afryki. Obecnie występuje masowo w zalesionych rejonach śródziemnomorskich półwyspów, na północy Anglii i Szkocji oraz w środkowej i południowo-wschodniej Europie. Koncentruje się szczególnie w starych lub mieszanych lasach na wysokości 300—400 m. Lubi krajobraz zróżnicowany, unika równic i wysokich gór. Żbik poluje głównie na małe kręgowce jak różnego rodzaju myszy, które stanowią 70—80% jego pokarmu, ale lubi także żaby i owady. Niekiedy chwyta zające i głuszce. Jego terytorium łowieckie obejmuje około 50 ha. Chroni się wśród skał, w dziuplach drzew lub norach borsuków i lisów. Rozmnaża się wiosną, w lutym i marcu. Okresowi godowemu towarzyszą efekty dźwiękowe identyczne jak u kota domowego. Ciąża trwa 9 tygodni. Między kwietniem a czerwcem rodzi się 3 do 5 kociąt, które zaczynają widzieć po 10—12 dniach. Przez 6—8 tygodni matka karmi młode mlekiem, później młode zaczynają jeść pokarm mięsny.

Dorosły żbik (1) ma masę ciała 5—15 kg i 70—100 cm długości (wraz z ogonem). Samiec jest zawsze większy od samicy.

Jego suknia jest brązowoszara, co czyni go podobnym do „tygrysowatego” kota domowego. Ten ostatni zresztą łatwo dziczeje, stając się prawdziwą klęską dla drobnej zwierzyny. Nawet jeśli bardzo przypomina żbika, można go jednak odróżnić: głowa żbika jest większa, wąsy dłuższe, ogon grubszy i krótszy. Długość ogona żbika nie przekracza połowy długości jego ciała. Żbik nosi ogon opuszczony (2). Koniec jest zaokrąglony, opatrzony pięcioma ciemnymi pierścieniami (4). Kot domowy (3), w przeciwieństwie do żbika (5) ma ogon dłuższy od połowy długości ciała, cieńszy, spiczasty, z większą ilością ciemnych pasków i nosi go wysoko. Gatunek chroniony.