TYGRYS

Tygrys sumatrzański (P t. sumatrae). Jest obecnie najmniejszym podgatunkiem. Samce ważą około 120 kg, a samice 90 kg. Ich liczebność ocenia się na 400-500 osobników, mogą to jednak być wielkości mocno zawyżone, jako że w drugiej połowie lat osiemdziesiątych szacowano ją na 200. Na Sumatrze obszary chronione są bardziej rozległe, a zatem podgatunek ma większe szanse przetrwania. Od jawajskiego różni się mniej lśniącym kolorem tła i gęstszym pręgowaniem. W odróżnieniu od pozostałych podgatunków ma często podwójne pręgi na tułowiu i wyraźne prążki na przednich łapach.

Tygrys indochiński (P t. corbetti) zamieszkuje Półwysep Malajski, Tajlandię, Birmę, Wietnam, Kambodżę, Laos i, być może, przylegający do Wietnamu skrawek południowych Chin. Do niedawna brak było wiarygodnych ocen liczebności tego pod-gatunku nawet w rezerwatach, ostatnio wszakże szacuje się ją – może znów nazbyt optymistycznie – na 1200-1700 osobników. Potrzebne są jednak dalsze badania, które należy przeprowadzić również po to, aby stwierdzić, czy podgatunek ten stanowi rzeczywiście zdefiniowaną jednostkę taksonomiczną, odrębną od podgatunków sąsiadujących: tygrysa chińskiego i indyjskiego.

Tygrys chiński (P t. amoyensis) jest dzisiaj wielką rzadkością: pogłowie jego ocenia się ostatnio na około 30 osobników. Przez dziesiątki lat z inicjatywy władz politycznych i ludności był bezlitośnie prześladowany i niestety skutecznie tępiony, a ostatecznym celem miało być całkowite unicestwienie jego populacji w Chinach. Dopiero ostatnio, po przystąpieniu Chin do Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody i konwencji waszyngtońskiej (CITES) władze otoczyły te zwierzęta ochroną, ale nie wiadomo, czy nie dołączą one wkrótce do listy wytępionych podgatunków tygrysów, nie tylko ze względu na ich niewielką liczebność, ale też z powodu zanikania ich naturalnego środowiska.

Pewne cechy budowy czaszek tygrysów chińskich (czaszka ogólnie krótsza, oczodoły położone bardziej z przodu i bliżej siebie) wyróżniają je spośród innych podgatunków, wskazując jednocześnie na ich większy prymitywizm. Na tej podstawie uważa się, że gatunek ten powstał właśnie na obszarze Chin, a tygrysy chińskie stanowią reliktową populację tygrysich przodków.

Tygrys indyjski, zwany inaczej bengalskim lub królewskim (R t. tigris) – okaz tego podgatunku pochodzący z dawnego Bengalu (obecnie północno-wschodnie Indie) posłużył Karolowi Linneuszowi do opisania gatunku. Ostatnio liczebność tygrysów indyjskich szacowano na 3000-5000 osobników. Jest to efekt zabiegów ochronnych rozpoczętych w 1972 roku („Akcja Tygrys”) przez władze Indii pod kierownictwem premier Indiry Gandhi. Zanim podjęto działania ochronne, stan liczebny tygrysów skurczył się do poziomu niemal uniemożliwiającego restytucję; podobnie jak w innych krajach, spowodowane to było eksplozją demograficzną, niszczeniem naturalnych środowisk i rabunkowymi polowaniami. W ramach „Akcji Tygrys” przy wsparciu międzynarodowym założono kilkanaście rezerwatów i wydano ostre przepisy ochronne. Zabiegi te po upływie kilkunastu lat zaowocowały podwojeniem się liczby tygrysów. Podgatunek indyjski odznacza się wielkimi rozmiarami; osobniki występujące w Asamie osiągają niekiedy rozmiary tygrysów syberyjskich. Pręgowanie okazów mieszkających na północnych krańcach zasięgu jest wyraźnie rzadsze niż u tygrysów południowoindyjskich, upodabniających się do przedstawicieli podgatunku indochińskiego. Tygrysy indyjskie, nie zawsze zresztą czystej krwi, to podgatunek najczęściej hodowany w ogrodach zoologicznych. Tygrys syberyjski, inaczej amurski (P. t. altaica) to podgatunek odznaczający się największymi rozmiarami ciała. Właściwie nie zamieszkuje ani Syberii, ani gór Ałtaju, choć spotyka się go rzadko w Zabajkalu. Występuje głównie w dorzeczu Amuru i dlatego jego nazwa synonimiczna „tygrys amurski” jest bardziej uzasadniona. W niektórych dawnych publikacjach nazywano go tygrysem ussuryjskim. Ocenia się, że na wolności żyje 350-400 osobników tego podgatunku. Koty te były masowo tępione w ramach zgubnego, jak wiadomo, programu „ujarzmiania przyrody” i niszczycielskiej eksploatacji zasobów naturalnych. W 1940 roku pozostało przy życiu zaledwie 20-30 tygrysów. Już jednak w 1947 roku rozpoczęto akcję ochronną. Założono 3 rezerwaty, których powierzchnia nie zaspokajała wszakże potrzeb terytorialnych tygrysów. Nawet największy z tych rezerwatów (Sichote-Aliń -3500 km2) jest zbyt mały, aby utrzymać samowystarczalną populację tygrysów. Tam, gdzie rezerwaty graniczą z terenami użytkowanymi przez ludzi, zdarzają się napaści na zwierzęta domowe, a nawet na ludzi. Dawniej zdobyczą tygrysów amurskich były głównie dziki, odkąd jednak zostały one zdziesiątkowane przez ludzi, owe wielkie koty polują najczęściej na jelenie.

W ogrodach zoologicznych żyje wielu przedstawicieli tego podgatunku, stanowiących rezerwę na wypadek konieczności reintrodukcji w naturalne środowisko; prowadzi się też międzynarodowe księgi rodowodowe okazów czystej krwi. Jednakże wobec wciąż zacieśniających się obszarów wolnej przyrody powstaje problem znalezienia miejsca dla przychówku.